
Czy Powinniśmy Straszyć Dzieci?

Czy Warto Korzystać z Pomocy Psychologa?
O Roli Dziadków w Wychowaniu Dzieci

Dziadkami zostajemy średnio w wieku 54 lat. To oznacza, że większość ludzi na świecie ma wnuki przez mniej więcej jedną trzecią swojego życia. Są tacy dziadkowie, którzy od pierwszych chwil czują się świetnie w tej nowej roli, ale są też tacy, którzy dzień za dniem uczą się jak być dziadkiem czy babcią. Dziadkowie odgrywają ważną rolę w życiu wnucząt ucząc ich szacunku, tolerancji i dostrzegania potrzeb innych osób. Są też świetnymi słuchaczami i towarzyszami zabaw o niezwykłej cierpliwości.
Okazuje się, że bycie dziadkami ma też pozytywny wpływ na nich samych. Uczeni z Instytutu Geriatrii King’s College London odkryli, że zajmowanie się wnuczętami 15 godzin tygodniowo poprawia stan zdrowia i samopoczucie dziadków. Ci, którzy wcale nie opiekują się swoimi wnukami lub gdy rola wychowania dzieci spada całkowicie na nich, częściej narzekają na kłopoty zdrowotne. Wielu dziadkom narodziny wnuka i opieka nad nim dają poczucie bycia kochanym i potrzebnym, dlatego też bardziej dbają o zdrowie i sprawność fizyczną. Powszechnie znane jest zjawisko, że z upływem lat wydaje nam się, że czas płynie szybciej.
Psycholog Marc Wittman z Freiburgu zauważył, że kluczową rolę w tym zjawisku odgrywa pamięć. Osoby starsze są mniej podatne na nowości, żyją według swoich schematów i dlatego ich umysł nie tworzy nowych wspomnień. Natomiast to właśnie nowości i nowo powstające wspomnienia, których dostarczają wnukowie, powodują owo poczucie “zwalniania” czasu. Przebywanie z wnukami może mieć działanie antydepresyjne, czasami wcale nie mniejsze niż wizyta u psychoterapeuty!
Zostanie babcią ma dla kobiety kontekst przede wszystkim emocjonalny, podczas gdy dla mężczyzny, wejście w rolę dziadka pozwala na ponowne stanie się autorytetem, a także źródłem wiedzy i doświadczenia. To daje mu satysfakcję z życia i podnosi poczucie własnej wartości. Zatem dziadkowie i ich wnuczęta czerpią wzajemne korzyści z ich relacji, która ma pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne i fizyczne dziadków oraz na prawidłowy rozwój społeczny, emocjonalny i poznawczy ich wnucząt.
Pozostaje pytanie jak być dobrą babcią czy dziadkiem? Jak odnaleźć się w tej roli tak by utrzymać pozytywne relacje z własnymi dziećmi?
Przede wszystkim należy pamiętać aby służenie radą nie stało się narzucaniem własnego zdania w kwestii wychowania dziecka. O ile sam fakt zostania rodzicem jest ekscytujący, to wiąże się z tym też wiele stresów, np. o zdrowie dziecka, o jego rozwój, o nieprzespane noce. Należy też zdać sobie sprawę z tego, że wychowanie dziecka dwadzieścia czy trzydzieści lat temu i w chwili obecnej uległo pewnym zmianą. Zmieniło się bowiem tempo życia, do pewnego stopnia role społeczne i zawodowe. Dlatego choć rady dziadków w kwestii wychowania wnucząt są z pewnością cenne, to młodzi rodzice często szukają informacji o wychowaniu dziecka także z innych źródeł: z książek, poradników, od przyjaciół, pielęgniarek i lekarzy. Chcąc utrzymać pozytywne relacje z rodzicami wnuka dobrze jest wystrzegać się krytykowania ich, zwłaszcza przy dziecku. Dziadkowie nie powinni starać się zająć miejsca rodziców w życiu dziecka ale raczej wspólnie je wychowywać. Oznacza to przestrzeganie zasad wprowadzanych przez rodziców dziecka i bycia konsekwentnym w ich stosowaniu. Rutyny i przewidywalność są bardzo ważne dla dziecka. Moim zdaniem, dziadkowie są od tego, żeby rozpieszczać wnuki. Można to robić na wiele sposobów, np. bawić się z nimi, spędzać czas na czytaniu bajeczek, wspólnie gotować, chodzić na spacery.
Jednak pamiętajmy, że panujące w domu dziecka zasady służą dobremu funkcjonowaniu całej rodziny i odstępstwo od tych reguł może zachwiać życiem rodzinnym na kilka dni. Bywa, że rodzice obawiają się, że ich dziecko będzie wolało spędzać czas z dziadkami, bo oni mniej wymagają i pozwalają na więcej. Aby nie dopuścić do tego, by dziecko stało się ofiarą sporów czy przedmiotem rywalizacji między rodzicami a babcią i dziadkiem o to, kto lepiej go wychowuje i z kim dziecko chce spędzac czas, rodzice powinni okazywać dziecku miłość i spędzać wspólnie czas. Pomimo zmęczenia po pracy, dobrze jest spędzić przynajmniej 20-60 minut dziennie z dzieckiem, żeby czuło się ważne i kochane.
Pamiętajmy: kontakt z dziadkami jest bardzo ważny dla dziecka. Ich rolą jest kochać, rozpieszczać, przekazywać wiedzę o korzeniach rodzinnych. Funkcja rodziców jest zupełnie inna. Ustanowienie jasnych zasad odnośnie tego, co może robić u babci i dziadka, a co w domu, pomoże zarówno dziecku jak i jego opiekunom zachować zdrową równowagę i dobre relacje dziadków z wnukami i rodziców z dziećmi.
Dr. Ewa J. Antczak,
Licencjonowany Psycholog
www.corecentre.ca
dr.ewa@corecentre.ca
647.515.4357